2
0
ਡਾਲਰ ਬਨਾਮ ਰਿਸ਼ਤੇ
ਮੈਂ ਟੈਕਸੀ ਦਾ ਕੰਮ ਸਵਾ ਕੁ ਚਾਰ ਵੱਜੇ ਬੰਦ ਕਰ , ਗਰੋਸਰੀ ਲੈਣ ਚਲਾ ਗਿਆ ਮਿੰਨੀ ਪੰਜਾਬ ਪਾਪਾਟੋਏਟੋਏ । ਦੋ ਥਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਨ ਲੈਣਾ ਸੀ ਇੰਡੀਅਨ ਸ਼ੌਪ ਤੋਂ Countdown ਤੋਂ । ਫਿਰ ਪੰਜ ਵਜੇ ਕੋਈ ਜਰੂਰੀ ਕੰਮ ਸੀ । ਟੈਕਸੀ ਪਾਰਕਿੰਗ’ਚ ਲਾ ਇੰਡੀਅਨ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਗਿਆ , ਉਹੀ ਸਮਾਨ ਚੱਕਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸਦਾ ਸਵਾਦ ਪਰਦੇਸ’ਚ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਵਰਗਾ ਮਿਲਦਾ ਏ । ਕਾਉਂਟਰ ਤੇ ਹਾਲੇ ਪੇ ਕਰ ਹੀ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਥੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ , ‘ ਭਾਅ ਜੀ ਟੈਕਸੀ ਤੁਹਾਡੀ ਏ ‘ ਇੰਨਾਂ ਸੁਣਦੇ ਮੇਰਾ ਮੱਥਾ ਠੰਣਕਿਆ ਕਿ ‘ ਲੈ ਕਿਸੇ ਨੇ ਹਿੱਟ ਕਰਤੀ ਜਾਂ ਵਿੰਡ ਸਕਰੀਨ ਤੋੜ ਕੇ ਚੇਂਜ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ? ਪਤਾ ਨੀ ਹੋਰ ਕੀ -ਕੀ ਘੁੰਮ ਗਿਆ ‘ ਦਿਮਾਗ ‘ਚ । ਮੈਂ ਕਿਹਾ ‘ਹਾਂ ਮੇਰੀ ਏ ‘ , ‘ ‘ਭਾਅ ਜੀ ਬਾਹਰ ਸਵਾਰੀ ਵੇਟ ਕਰਦੀ ਏ’ ਕਹਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲੱਗ ਗਿਆ ।
ਮੈਂ ਮਨ’ਚ ਪਲੈਨ ਬਣਾਇਆ ਚਾਹੇ ਵੱਡੀ ਜੌਬ ਹੋਵੇ ਹੁਣ ਨੀ ਪਿੱਕ ਕਰਨੀ । ਕਾਉਂਟਰ ਤੋਂ ਪੇ ਕਰ , ਸਮਾਨ ਹੱਥ ਫੜ , ਬਾਹਰ ਟੈਕਸੀ ਵੱਲ ਚੱਲਿਆ ਤਾਂ ਟੈਕਸੀ ਕੋਲ ਕੋਈ ਵੀ ਨੀ ਸੀ । ਉਹੀ ਮੁੰਡਾ ਫਿਰ ਅੰਦਰੋਂ ਬਾਹਰ ਆਇਆ ਹੱਥ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਬੋਲਿਆ , ‘ ਭਾਅ ਜੀ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਲੈਣੀ ਏ ਟੈਕਸੀ ‘ , ਮੈਂ ਧੌਣ ਘੁੰਮਾਕੇ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਰੈਡ ਟਰਬਨ , ਦਾਹੜੀ ਸੰਵਾਰ ਕੇ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ , ਐਨਕਾਂ ਲੱਗੀਆ , ਵਧੀਆ ਸਾਫ ਪੈਂਟ ਤੇ ਮੋਟੀ ਜੈਕਟ ਅਤੇ ਸਪੋਰਟਸ ਸ਼ੂਜ ਪਾਏ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੀ ਪਰਸਨੈਲਟੀ ਵਾਲੇ ਸੱਠ-ਪੈਂਹਟ ਸਾਲ ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਖੜੇ ਸਨ , ਜੋ ਸਮਾਨ ਵਾਲੀ ਟਰੌਲੀ ਤੇ ਝੁਕੇ ਹੋਏ ਸਨ , ਕੁਝ ਸਮਾਨ ਸੀ ਟਰੌਲੀ’ਚ । ਮੈਂ ਕੋਲ ਜਾ ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਬੁਲਾਈ ਤੇ ਆਖਿਆ , ‘ ਮੈਂ ਤਾਂ ਜੀ ਕੰਮ ਬੰਦ ਕਰਤਾ ਔਫ ਡਿਊਟੀ ਹਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਹੋਰ ਟੈਕਸੀ ਕਾਲ ਕਰ ਦਿੰਦਾਂ ਹਾਂ ‘ , ‘ ਉਹ ਕਾਕਾ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਟਾਈਮ ਤੋਂ ਵੇਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕੋਈ ਟੈਕਸੀ ਵਾਲਾ ਨੀ ਆਇਆ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਠੰਢ ਲੱਗ ਰਹੀ ਏ , ਆਹ ਪੁਹੀਨੂਹੀ ਰੋਡ ਤੇ ਜਾਣਾ ਮੈਂ ‘ ਉਹ ਬੋਲੇ ।
ਜਦੋ ਮੈਂ ਪੂਰੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ‘ਪਾਪਾ ਜੀ’ ਵਰਗੇ ਲੱਗੇ , ਮੈਂ ਬਿਨਾਂ ਦੇਰ ਲਾਏ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ , ‘ ਆਜੋ ਜੀ ਮੈਂ ਹੀ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ । ਫਰੰਟ ਸੀਟ ਤੇ ਕੁਝ ਸਮਾਨ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਸੀ , ਸੋ ਮੈਂ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਪਲੀਜ ਪਿਛਲੀ ਸੀਟ ਤੇ ਬੈਠ ਜਾਵੋ ! ਸ਼ੀਸੇ ਵਿੱਚੋ ਪਿੱਛੇ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਮਨ ਭਾਵੁਕ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਮੇਰੇ ਪਾਪਾ ਜੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਸਫਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣ ।
( ਵੇਸੇ ਮੇਰੇ ਪਾਪਾ ਜੀ ਜਸਟ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਏਥੇ ਆਏ ਨੇ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਰਹੇ , ਕਹਿੰਦੇ ਮੇਰਾ ਜੀ ਨੀ ਲੱਗਦਾ , ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ, ਟਿਕਟ ਕਰਵਾ ਦੇ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ! ਚਲੇ ਗਏ ਵਾਪਸ ! ਕੁਝ ਟਾਈਮ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਹਾਦਸੇ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਚਲੀ ਗਈ, ਹੁਣ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਿਛਲਾ ਕੁੱਝ ਵੀ ਯਾਦ ਨੀ ! ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਫੇਸ-ਟਾਈਮ ਜਾਂ ਸਕਾਈਪ ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣਦੇ ਤੱਕ ਨੀ ? ਕੌਣ ਏ , ਕਿਥੋਂ ਬੋਲਦਾ ਏ ? ਕੀ ? ਅੱਛਾ ਖੇਤੋਂ ਬੋਲਦਾਂ ਏ , ਅੱਛਾ-ਅੱਛਾ ਜਲਦੀ ਆਜੀ , ਮੈਂਹਸਾਂ ਨੂੰ ਕੱਖ ਪਾਵੀਂ ਆ ਕੇ । ਵਗੈਰਾ ਬੋਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ )
ਉਹ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਸਮਾਨ ਸਰਦਾਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤੇ ਮੈਂ , ਖੁੱਲਕੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵੱਲ , ਉਹਨਾਂ ਆਪਣੇ ਇਥੇ ਵਸਦੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਤੇ ਆਪਣੀ ਹਮਸਫਰ ‘ਜੀਵਨ ਕੌਰ’ ਵਾਰੇ ਕੁਝ ਵਧੀਆ ਗੱਲਾ ਸਾਂਝੀਆ ਕੀਤੀਆ । ਗਰੇਟ ਸਾਉਥ ਰੋਡ ਤੋਂ ਪੁਹੀਨੂਹੀ ਰੋਡ ਮੋੜ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਮੋੜ ਲਵੀ ਅਗਲਾ ਡਰਾਈਵੇ ‘ ਕਹਿ ਮੈਨੂੰ ਗੱਲੀਂ ਲਾਈਂ ਰੱਖਿਆ । ਟੈਕਸੀ ਰੈਸਟਹੋਮ ਕਮ ਹਾਸਪਿਟਲ ਦੇ ਮੇਨ ਡੋਰ ਅਗੇ ਰੁਕ ਗਈ ।
‘ ਕਿੰਨੇ ਬਣੇ ਤੇਰੇ ਕਹਿ ਜੇਬ’ਚ ਹੱਥ ਪਾ ਲਿਆ ‘ , ਮੈਂ ਕਿਹਾ ,’ ਨਾ ਜੀ ਨਾ ਮੈਂ ਨੀ ਕੁਝ ਲੈਣਾ ਮੈਂ ਤਾਂ ਮੀਟਰ ਵੀ ਔਨ ਨੀ ਕੀਤਾ ਮੈਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨੀ ਲੈਣਾ’ ਕਹਿ ਭਾਰ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ । ‘ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਕਿਰਾਇਆ ਦੇਣਾ ਹੀ ਦੇਣਾ , ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਪੈਨਸ਼ਨ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਏ ! ਆਹ ਕਾਰਡ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗੌਰਮਿੰਟ ਨੇ ਟੈਕਸੀ ਤੇ ਅੱਧਾ ਕਿਰਾਇਆ ਲੱਗਦਾ ਮੇਰਾ , ਕਰ ਮੀਟਰ ਔਨ
ਐਸ਼ ਕਰਦਾ ਮੈਂ ਤਾਂ ‘ , ਸਾਹ ਲੈ ਫਿਰ ਬੋਲੇ ‘ ਤੂੰ ਵੀ ਦਿਹਾੜੀਦਾਰ ਏ ! ਤੂੰ ਵੀ ਰੋਟੀ ਖਾਣੀ ਏ ,! ਜੇ ਘੋੜਾ ਘਾਹ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਕਰੂ ਤਾਂ ਖਾਵੇਗਾ ਕੀ ?’ ਕਹਿ ਡਾਲਰ ਜੇਬ’ਚੋਂ ਕੱਢਣ ਲੱਗੇ । ਮੈਂ ਠੰਢੇ ਦਿਮਾਗ ਨਾਲ ਸੋਚ ਬੋਲਿਆ , ‘ ਵੇਖੋ ਜੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਵਾਰੀ ਸਮਝਕੇ ਡਰੋਪ ਨੀ ਕਰਨ ਆਇਆ ਮੈਂ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਤੌਰ ਤੇ ਆਇਆ ਹਾਂ ਬਾਕੀ ਇਹ ਮੇਰਾ ਫਰਜ ਸੀ ‘ । ਕਹਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ- ਆਪ ਨੂੰ ਭਾਵੁਕਤਾ ਦੇ ਵਹਿਣ’ਚ ਵਹਿਣ ਤੋਂ ਰੋਕੀ ਰੱਖਿਆ । ‘ਨਾ ਕੀ ਫਰਜ ਆ ਤੇਰਾ ? ਵੱਡਾ ਫਰਜ ਵਾਲਾ , ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਫਰਜ ਸੀ ਉਹ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਥੇ ਛੱਡ ਗਏ ? ਕੱਲਿਆ ਨੂੰ , ਦੋਵਾਂ ਜੀਆ ਨੂੰ , ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਏ ਉਹਨਾਂ ਦੀ , ਉਹ ਬਿਜੀ ਹੋ ਗਏ ਨੇ ਲਾਇਫ ‘ਚ , ਪਰ ਅਸੀਂ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ਪੂਰੇ ਖੁਸ਼ ਆ ਅਸੀਂ ‘ ਇੱਕੋ ਸਾਹੇ ਕਹਿ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਏ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚਲੇ ਹੰਝੂ ਛੁਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ।
ਮੈਂ ਡਾਲਰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਮੋੜਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ , ‘ ਇੱਕ ਪੁੱਤ ਆਪਣੇ ਪਿਉ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਿਰਾਇਆ ਲੈ ਸਕਦਾ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਪਾਪਾ ਜੀ ਵਰਗੇ ਹੋ , ਤੁਹਾਡੀ ਸ਼ਕਲ ਬਿਲਕੁਲ ਉਵੇਂ ਦੀ ਏ ਮੇਰੇ ‘ਪਾਪਾ ਜੀ’ ਵਰਗੀ ‘ ਕਹਿ ਮੇਰੇ ਹੰਝੂ ਨਿਕਲ ਆਏ ,ਪਤਾ ਨੀ ਕਿਉਂ ? , ਪਾਪਾ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣ ਭੜਕੇ ‘ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਕੰਜਰ ਦਾ ਪਾਪਾ ਨੀ , ਮੈਨੂੰ ਪਾਪਾ -ਪੂਪਾ ਨਾ ਕਹੀਂ ! ਮੈਨੂੰ ਨਫਰਤ ਏ ਪਾਪਾ ਕਹਿਣ ਵਾਲੇ ਨਾਲ’ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਲਾਲੀ ਉਤਰ ਆਈ ਸੀ ਫਿਰ ਬੋਲੇ, ‘ਉਹ ਪਾਪਾ ਪਾਪਾ ਕਹਿ ਚੜੇ ਹਫਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਵੀ ਹੜੱਪਦੇ ਰਹੇ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਥੇ ਛੱਡ ਗਏ ਰੈਸਟਹੋਮ ਵਿੱਚ , ਅਸੀਂ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ਏਥੇ ,ਸਾਰੇ ਹੀ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ।’ ਕਹਿ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਡੋਰ ਬੰਦ ਕਰ , ਸਮਾਨ ਵਾਲਾ ਲਿਫਾਫਾ ਲੈ ਉਤਰ ਗਏ ।
ਜਲਦੀ-ਜਲਦੀ ਵਾਹ-ਦਾਹੀ ਰੈਸਟਹੋਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਲੇ ਗਏ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਬੋਲੇ । ਮੈਂ ਵੀ ਟੈਕਸੀ ਤੇ ਸਵਾਰੀ ਵਾਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸਮਝ ਸਹਿਜ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੱਡੀ ਮੋੜੀ ਤਾਂ
ਪਿਛਲੀ ਸ਼ੀਟ ਤੇ ਕੁਝ ਡਾਲਰ ਪਏ ਸਨ ਜੋ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬਿਆਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ । ਪਰਦੇਸ਼ ‘ਚ ਬਹੁਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਡਾਲਰਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ । ਜਦੋਂ ਜਿਸ ਦਾ ਦਾਅ ਲੱਗਦਾ ਤਾਂ ਸਭ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬੇਈਮਾਨ, ਲਾਲਚ ਤੇ ਸਵਾਰਥ ਦੀ ਕਬਰ ‘ਚ ਦਫਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ?
ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਝਰੋਖੇ ਵਿੱਚੋਂ ਟੈਕਸੀਨਾਮਾ
✍🏻ਬਿਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮੱਟਰਾਂ
